Jaka jest jego rola? Czy zawsze musi być to odrębne stanowisko?
Nazwa „dyrektor finansowy” zawsze w moich uszach brzmi bardzo pompatycznie. Zawsze kojarzyło mi się z ważnym panem w garniturze, który analizuje cyfry i… – no właśnie, i co? Tak mi się to kojarzyło do momentu, w którym sam nim zostałem.
Teraz uważam, że jest to po prostu wielka nazwa na działalność kogoś, kto ma sprawić, żeby wszystko działało – taki „dział utrzymania maszyn” w sferze przepływów finansowych firmy. Brzmi inaczej niż do tej pory o tym myślałeś?
A przecież to na nim ciąży obowiązek zapewnienia, aby zobowiązania były płacone w taki sposób, aby dostawy dojechały (nie napisałem, że w terminie). To on ma wymyśleć skąd na to będą pieniądze. To właśnie jest rola DF aby – czy to poprzez finansowanie, czy tak zgrany spływ należności, aby wszystko funkcjonowało płynnie – nie tylko dziś i jutro, ale zaplanowane minimum na kilka tygodni w przód.
Dlatego często praca DF przypomina wróżenie z fusów – firma, która korzysta jedynie z udzielonych kredytów raczej za długo nie będzie w pełni operacyjna – w pewnym momencie firmowy krwiobieg musi zacząć działać. Należności z tyt. sprzedaży muszą zacząć spływać i stać się głównym źródłem finansowania spłaty zobowiązań. A to wymaga sformułowania szeregu założeń – m.in. co do daty spływu należności czy zapłaty zobowiązań. A gdy te terminy niespodziewanie się rozjeżdżają to okazuje się, że trzeba mieć opracowany plan B, a nawet plan C.
Dlatego jedną z niezbędnych umiejętności, które dyrektor finansowy musi opanować to skuteczne negocjowanie. Bardzo potrzebna umiejętność. Negocjacje dot. terminów zapłaty (i przy zakupach jak i sprzedaży), warunków cenowych kredytów, obligacji, leasingów czy faktoringów. Negocjowanie maksymalnego limitu kupieckiego. Negocjowanie harmonogramów spłaty. Negocjowanie wciąż i stale.
Jego rola jest niemal niezauważalna gdy wszystko działa. Gdy światło się świeci, a komputery działają nikt nie zauważa jak przydatny jest prąd w gniazdku. Ale już pierwsza awaria pokazuje, jaka jest jego rzeczywista rola. Tak samo jest z rolą dyrektora finansowego. Pozostaje niezauważony dopóki wszystko się odpowiednio kręci, finansowe tryby są naoliwione, a środków jest wystarczająco. Ale w cięższych czasach nagle uświadamiamy sobie jak ta rola jest rzeczywiście potrzebna.
Czy taka rola jest potrzebna w każdej firmie? Jasne, że tak. Oczywiście w mniejszych firmach tą rolą często dzielą się Prezes Zarządu z Główną Księgową ale nadal ta rola jest niezbędna. A czy pełni ją księgowy, prezes czy kierownik produkcji, to już jest inna kwestia. Wyspecjalizowany DF ma jedną kluczową zaletę. Wie jakie narzędzia są dostępne, jakie wymagania trzeba spełnić, żeby z nich skorzystać i jakie zagrożenia są z nimi związane. A to naprawdę się przydaje.